همه ما میدانیم که وظیفه اصلی دهان ایجاد کردن یک راه ورودی غذا برای انسان است تا به راحتی مواد غدایی مورد نیاز بدن را تامین کند. اگر دهان شما زخمی باشد یا عملکرد خوبی نداشته باشد و شما با دندانهای پوسیده خود قادر به خرد کردن مناسب مواد غذایی نباشید، بدون شک بخشهای درونی سیستم گوارش از قبیل معده به زحمت میافتد.
بهداشت دهان و دندان چیست؟
اگر ما بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نکنیم، به مروز زمان دچار بسیاری از عفونتهای مربوط به دندان، لثه، زبان و سطح داخلی دهان میشویم. این عفونتها به ویژه عفونتهای لثه صرفاً به همین بخش مرتبط نبوده و امکان دارد با ورود به جریان خون و در نهایت قلب آسیبهای جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. به همین علت انجام اقدامات لازم جهت حفظ سلامت دندان بسیار ضروری بوده که در ادامه به راه حلهایی برای رفع مشکلات رایج دهان و دندان اشاره خواهیم کرد.
چگونه مانع از بوی بد دهان شویم؟
داشتن بوی بد دهان از رایجترین مشکلات در بین افراد است. لازم به ذکر است بدانید که بوی بد دهان در اثر عوامل متفاوتی به وجود میآید و دلیل به وجود آمدن بوی بد دهان به خصوص هنگام صبح که از خواب بیدار میشویم، باکتریهای مضر و بسیار بد بویی هستند که در طول شب فضای داخلی دهان را توسط بوی بد خود اشباع کردهاند. همچنین بزاقی که بر روی زبان و سطح داخلی محیط دهان وجود دارد، کمک میکند تا خرده ریزههای غذا به طرف پایین حرکت کرده و در محیط دهان باقی بماند. باکتری ها همواره از پروتئینها، آمینو اسیدها و مواد غذایی به جا مانده در درون دهان تغذیه میکنند. بنابراین اگر سطح بزاق شما در دهان کافی نباشد و یا بهداشت دهان خود را رعایت نکنید، بوی بد دهان همچنان تشدید میشود.
حتما به یاد داشته باشید که اگر قرار است چند ساعت چیزی نخورید، مسواک زده و یا محیط دهان خود را با دهان شویهها یا حتی آب شست و شو بدهید. به این ترتیب محیط دهان شما برای رشد و تجمع باکتریها نامساعد شده و مانع از ایجاد بوی بد در دهان خواهد شد. البته ناگفته نماند که طریقه خوابیدن نیز بر این عامل تاثیرگذار است. به طور مثال افرادی که با دهان باز خوابیده یا خرناس میکشند، در ابتدای صبح با بوی بد بیشتری مواجه خواهند شد به علت این که باز بودن دهان، موجب افزایش خشکی دهان و در نتیجه افزایش حضور باکتریها خواهد شد.
نکته: دقت داشته باشید که این راهکارهای رعایت بهداشت دهان و دندان، صرفا برای هنگامی توصیه شده که شما به مشکلات دندانی یا لثهای مبتلا نباشید. هر گونه پوسیدگی دندان، عفونت لثه، مشکلات سطح داخلی دهان و یا زبان باید توسط دندانپزشک یا پزشک متخصص به طور کامل درمان شود، در غیر اینصورت تلاش شما با راهکارای متفاوتی چون مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و یا حتی شستشو با دهانشویه به رفع بوی بد دهان کمکی نخواهد کرد.
نکات کاربردی برای حفظ سلامت دندانها
همیشه این موضوع را به خاطر داشته باشید که برای دستیابی به دندانهای سالم یک عمر وقت لازم است،حتی اگر بارها به شما گفته شود که دندانهای بسیا خوب و مقاومی دارید. اقدامات ضروری جهت مراقبت و جلوگیری از ایجاد بیماریهای دندان به هیچ وجه نباید نادیده گرفته شود. منظور از اقدامات لازم، تهیه محصولات مناسب برای مراقبت از دهان و مهمتر از همه توجه به عادتهای روزمرگی شما از قبیل مسواک زدن، نوع تغذیه و یا کشیدن نخ دندان است. در ادامه نکاتی ساده برای داشتن دندانهایی سالم را برای شما بازگو و یادآوری میکنیم:
- مسواک زدن را قبل از خواب فراموش نکنید
به طور کلی توصیه میشود که حداقل دو مرتبه در روز باید مسواک بزنید این روند به سالم ماندن دندانهای شما کمک میکند هرچند که بسیاری از ما هچنان در شب هم از مسواک زدن دندان غافل میشویم. این عملکرد قبل از خواب تمامی میکروبها و پلاکهایی که بر روی سطح دندان در طول روز به وجود میآیند را از بین میبرد.
- شیوه صحیح و درست مسواک زدن
مسواک زدن نادرست تقریبا به اندازهای بد است که اصلا مسکواک نزنید. زیرا در حقیقت بد مسواک زدن به صورت جدی به لثهها و دندانهای شما آسیب وارد میکند. پس همیشه به آرامی این کار را انجام داده و سعی کنید حداقل دو دقیقه مسواک در داخل دهان شما بچرخد تا پلاکهای میکروبی حذف شوند.
- ضامن سلامت دهان و دندان، انتخاب مسواک مناسب
به جرات میتوان گفت که تمامی بیماریهای لثه از قبیل التهاب لثه و همچنین خونریزی آن ناشی از انتخاب مسواک نامناسب بوده به طوری که مسواک و یا حتی نخ دندان مناسب مراحل اولیه بهبود این مشکلات است. استفاده کردن از مسواک و نخ دندان مناسب باعث میشود تا دندانهای سالمتر با یک محیط دهان تمیزتر داشته و از بروز پوسیدگی و گسترش آن نیز جلوگیری میکند.
- زبان خود را نیز مسواک بزنید.
اولین عامل بروز بیماریهای پریودنتال، پلاکهای میکروبی بوده که در سطح زبان تشکیل میشوند و همچنین یکی از علتهای ایجاد بوی نامساعد در دهان نیز هستند. پس به این ترتیب هنگام مسواک زدن به هیچ عنوان شستن زبان نباید نادیده گرفته شود.
خمیردندانها دارای انواع مختلفی هستند که با توجه به نوع کارکرد، باید خمیر دندانی را مصرف کنید که درصد فلوراید آن کم است و بهترین وع خمیر دندان محسوب میشود. پیشنهاد میشود تا جایی که میتوانید شیرینی نخورید و غذاهای قندی را به نسبت محدود کنید زیرا که باکتری های موجود در پلاک دندان، قندها را به اسید تبدیل میکند.
خیلی از افراد به اشتباه گمان میکنند به دلیل اینکه مرتب دندانهای خود را مسواک میکنند نیازی به دهانشویه ندارد. اما در حقیقت باید گفت که دهانشویهها بخشی از ابزارهای ارتقا به سلامت دندان بوده و باید آنها را جدی گرفت. این محصولات علاوه بر تنظیم PH محیط دهان و دندان از ایجاد بوی بد و نامطبوع جلوگیری کرده و مانع از پوسیدگی نیز میشود. بنابرین حداقل هفتهای یک بار دهانوشویه را مورد استفاده قرار بدهید. دهانشویهها حاوی فلوراید هستند و باعث میشوند که دندانهایی سالمتر داشته باشید.
نکته: اگر شما دهانشویه حاوی فلوراید در اختیار ندارید، قره قره کردن آب نمک نیز در پاکسازی و ضدعفونی کردن دهان نیز بسیار موثر بوده و همچنین یک راهکار خانگی برای بهداشت دهان و دندان محسوب میشود.
- استفاده از نخ دندان بهترین روش ارتقا به سلامت دندان
به یاد داشته باشید که تنها مسواک زدن به تنهایی این توانایی را ندارد که تمامی پلاکهای باقی مانده در دندان را نابود کند و برای پاکسازی این پلاکها و میکروبها، استفاده کردن از نخ دندان شاید واجبتر از مسواک زدن باشد. دقت داشته باشید که نخهای دندان باید کاملا مناسب و استریل باشد و سپس با آنها لای دندانهای خود را تمیز کنید. نخ دندان را به آرامی و با ملایمت به صورت مورب بین دندانها حرکت داده تا باقی مانده غذا در بین دندانها خارج شود.
- پرهیز از خوردن غذاهای اسیدی
مصرف نوشیدنیهای اسید دار مانند نوشابه، پرتقال و آب موه ها را محدود کنید. اسیدهای موجود در غذا و خوراکیها مواد دندان را نرم کرده و مواد معدنی را در مینای دندان حل میکند و از این طریق حفره یا پوسیدگی در دندان ایجاد میشود. دقت داشته باشید که در موارد شدید حتی دندانها به سمت لثه خورده شوند.
سعی کنید حداقل چند ماه یک بار به دندانپرشک مراجعه کنید تا از سلامت دندانهای خود مطمئن شده و اگر مشکلی هست سریع متوجه شوید و به رفع آن بپردازید. به طور متوسط اگر دچار بیماری زمینهای نبوده که منجر به بروز بیماری های پیرودنتال یا پوسیدگی دندان شود از قبیل دیابت و.. هر 6 ماه یک بار باید حتما چکاپ انجام بدهید در غیر این صورت مراجعه به پزشک 3 ماه یک بار ضروری و الزامی است.
عوامل ایجاد سایش و فرسودگی دندانها
انسان همواره دارای دندانهایی بسیار سفت و محکم میباشد اما با این وجود دندان هم این قابلیت را دارد که مثل سنگها و اجسام سخت دیگر دچار سایش و فرسودگی شده و آسیب ببینند. جویدن مواد غذایی، آسیاب کردن و گاز گرفتن به مرور زمان باعث ایجاد این سایشها و درنهایت فرسودگی دندانها میشود. تحت فشار قرار دادن دندانها با جویدن موادی مثل یخ به راحتی میتواند مینای دندان را بخراشد و باعث شکستی آنها شود.
موارد زیاد و عوامل مهمی در سایش و فرسودگی دندان نقش دارند که یکی از آنها، دندان قروچه کردن هنگام خواب است که آسیبهای جدی را به دندان وارد میکند. پس اگر شما جزئ افرادی هستید که در هنگام خواب با این مشکل مواجه هستید و به سلامت دندانهای خود اهمیت میدهید حتما توسط یک متخصص ارتودنسی ویزیت شوید زیرا که ارتودنسی کردن دندانها به راحتی میتواند این مشکل را رفع کند.
فواید ایمپلنت و لمینت کردن دندانها چیست؟
امروزه و با پیشرفت علم پس از درمان دندانهای پوسیده و آسیب دیده، یکی از پرکاربرد ترین کارها در حوزه دندان پزشکی جهان، زیبایی دندانها میباشد. داشتن لبخندی زیبا و دندانهایی سفید و در عین حال سالم و یک دست برای افراد بسیار حائز اهمیت است. دندان پزشکها در سالهای اخیر جهت زیبایی دندانها از شیوههای متفاوتی مثل لمینت و ایمپلنت استفاده کردهاند تا دندان ظاهری یکنواخت و زیبا داشته باشند و مشکلاتی از قبیل افتادن، شکستگی و ناصافی به راحتی در این زمینه توسط آنها رفع شود.
لمینت دندانها Dental laminate یک روکش نازک همرنگ با دندان است که جهت زیبایی دندانها طراحی شده و با قرار گرفتن قطعات کوچک لمینت بر روی دندانها تغییر رنگ، شکل و اندازه دندان ها متناسب با سلیقه فرد تغییر میکند. لمینتها علاوه بر مزایای زیبایی شناختی که دارند مقاومت و قدرت آنها را در مقایسه با مینای دندان افزایش میدهند و همچنین با پوشاندن هم تراز نبودن و سایر عیوب دندان، موجب مرتبی و یک دست شدن ردیف دندانها میشود.
- فواید ایمپلنت کردن دندانها
میتوان گفت ایمپلنت کردن دندانها یکی از بهترین پیشرفتها و کاربردها در صنعت دندان پزشکی محسوب میشود. این امر یک گزینه طولانی مدت بسیار عالی برای بازیابی دندان های آسیب دیده است و از مزیت های ایمپلنت کردن این است که دوام بسیار بالایی دارند و از ایجاد بوی بد دهان شما را تا همیشه نجات میدهد.
- ایمپلنت کردن برای تعویض یک یا چند دندان از دست رفته بدون کوچکترین آسیب بر دندان های مجاور به کار برده میشود
- برای کاشت دندان در مکان های از دست رفته دندان میکند.
- کاشت یا امپلنت کردن دندان در جویدن، گفتار و هضم غذا کمک میکند.
- در ترمیم یا تقویت بافتهای صورت کمک میکند.
- ایمپلنت کردن دندان به عنوان پشتیبان پل یا پروتز عمل کرده و آنها را ایمنتر و راحتتر میکند.